Pandan plizyè deseni, Ayiti fè fas ak gwo defi sosyo-ekonomik ak politik, e souvan yo konsidere èd entènasyonal yo kòm yon solisyon pou pwoblèm sa yo. Etazini, yon gwo pisans mondyal, se youn nan pi gwo donatè Ayiti. Li pwomèt anpil èd pou sipòte devlopman peyi a.
Sepandan, li enpòtan pou nou analize valè reyèl èd sa yo epi pou nou mande si Ayiti vrèman resevwa èd yo te pwomèt yo. Malerezman, gen gwo prèv ki montre èd ameriken yo pa atenn objektif li genyen pou amelyore kondisyon lavi an Ayiti.
Premyeman, li enpòtan pou nou rekonèt èd ameriken yo bay Ayiti pa sèlman lajan kach. Anpil nan èd sa yo vini sou fòm pwojè devlopman, inisyativ devlopman, kapasite ak asistans teknik. Sa fè li difisil pou evalye avèk presizyon valè reyèl èd sa yo.
Konsènan asistans finansye dirèk, gen enkyetid sou transparans ak responsablite yo. Rapò yo montre gen kèk lajan yo pa te twò byen itilize oswa yo ta detounen. Gen akizasyon koripsyon ak move jesyon ki febli enpak reyèl nan èd ameriken yo.
Vrèman vre, fòk nou note èd ameriken an Ayiti souvan gen enterè politik ak ekonomik ki kondisyone yo. Peyi Etazini chache enfliyanse politik ayisyen an e favorize konpayi ameriken yo nan pwojè devlopman. Sa ki mennen nan yon fragmantasyon nan èd ak yon konsantrasyon sou sektè espesifik tankou konstriksyon enfrastrikti, nan detriman lòt domèn enpòtan tankou edikasyon ak lasante.
Anplis de sa, pwoblèm kwòdinasyon ak jesyon èd yo se yon gwo defi. Efò rekonstriksyon apre tranblemanntè 2010 ki te devaste peyi a se yon bèl egzanp. Malgre pwomès milya dola èd, aplikasyon pwojè yo te fè eksperyans gwo reta e yon gwo pati nan lajan yo te resevwa yo pa t janm depanse oswa pa t rive jwenn benefisyè ki te vize yo. Pwoblèm koripsyon ak move gouvènans te antrave efikasite èd yo e te kreye yon sans mefyans nan mitan popilasyon ayisyèn lan.
Sepandan, èd ameriken yo te souvan karakterize ak yon mank dirabilite ak yon depandans pèmanan. Olye pou yo sipòte inisyativ ki vize konstwi kapasite lokal yo ak ankouraje otonomi ekonomik, yo souvan itilize èd yo pou finanse pwogram tanporè ki pa rezoud pwoblèm estriktirèl peyi a. Sa ki mennen nan yon sik depandans ak opòtinite limite pou devlopman alontèm.
Li enpòtan pou nou sonje pwoblèm sa yo pa sèlman nan èd Etazini, men yo souliye nesesite pou yon apwòch ki pi reflechi ak konsète pou sipòte devlopman Ayiti. Donatè entènasyonal yo, tankou Etazini, dwe plis responsab nan fason yo bay èd yo, pou asire pi bon kwòdinasyon, pi gwo transparans, ak patisipasyon aktif pèp ayisyen an nan fikse priyorite devlopman yo.
An konklizyon, byenke Etazini te pwomèt yon gwo asistans bay Ayiti, li klè valè reyèl asistans sa pa reyalize totalman. Pwoblèm kondisyonalite, kwòdinasyon dirab ak depandans, limite enpak li sou devlopman peyi a. Pou vrèman sipòte Ayiti, li enperatif pou nou repanse apwòch èd entènasyonal la epi konsantre sou pwomosyon kapasite lokal yo ak otonomi ekonomik, pandan n ap asire pi bon gouvènans ak patisipasyon benefisyè yo.
Facebook Comments